Το ΔΩΡΕΑΝ εγχειρίδιο SPSS του Step Up θα σας βοηθήσει να κάνετε τα πρώτα σας βήματα στον κόσμο της ανάλυσης δεδομένων.
Είναι ένα manual “γρήγορης εκκίνησης” με συνοπτικές σημειώσεις για τις βασικότερες στατιστικές αναλύσεις, που είναι απαραίτητες σε κάθε φοιτητή και επαγγελματία!
Τι περιλαμβάνει;
- Τεχνικές περιγραφικής ανάλυσης και δημιουργίας γραφημάτων
- Μεθοδολογία διατύπωσης και ελέγχου υποθέσεων
- Επαγωγική στατιστική για τον εντοπισμό διαφορών στους μέσους όρους (t-test, ANOVA)
- Απλή και Πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση (linear regression) που ερευνά το γραμμικό αποτέλεσμα μιας εξαρτημένης συνεχούς μεταβλητής αναφορικά με τη δράση πολλών ανεξάρτητων μεταβλητών
- Λογιστική παλινδρόμηση (logistic regression) που ερευνά το μη γραμμικό αποτέλεσμα μίας εξαρτημένης κατηγορικής μεταβλητής αναφορικά με τη δράση πολλών ανεξάρτητων μεταβλητών
Η περιγραφική στατιστική είναι πολύ σημαντική, διότι εάν παρουσιάζαμε ακατέργαστα τα δεδομένα μας, θα ήταν δύσκολο να παρατηρήσουμε τι δείχνουν.
Τα περιγραφικά στατιστικά στοιχεία παρέχουν άμεσα, πληροφορίες σχετικά με την ομάδα δεδομένων μας.
Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να υπολογίσουμε τη μέση τιμή και την τυπική απόκλιση του IQ για μια ομάδα ατόμων.
Αν η ομάδα δεδομένων περιλαμβάνει όλα τα δεδομένα που μας ενδιαφέρουν, ονομάζεται πληθυσμός.
Ένας πληθυσμός μπορεί να είναι μικρός ή μεγάλος, αρκεί να περιλαμβάνει όλα τα δεδομένα που μας ενδιαφέρουν.
Αν μας ενδιαφέρει το σκορ IQ των 100 ενεργών φοιτητών ενός μεταπτυχιακού προγράμματος, τότε οι 100 αυτοί φοιτητές αντιπροσωπεύουν τον πληθυσμό μας.
Η περιγραφική στατιστική εφαρμόζεται σε πληθυσμούς. Οι ιδιότητες των πληθυσμών, όπως η μέση τιμή ή η τυπική απόκλιση, ονομάζονται παράμετροι καθώς αντιπροσωπεύουν ολόκληρο τον πληθυσμό (δηλ. το σύνολο των ατόμων που μας ενδιαφέρουν).
Συχνά, ωστόσο, δεν έχουμε πρόσβαση σε ολόκληρο τον πληθυσμό, αλλά μόνο σε έναν περιορισμένο αριθμό δεδομένων.
Ας δούμε ένα παράδειγμα.
Στην έρευνά μας, έστω ότι θέλουμε να δούμε αν το IQ συνδέεται με το ύψος. Κάνουμε λοιπόν μια υπόθεση:
Η1: Όσο πιο ψηλός είναι κάποιος, τόσο υψηλότερο θα είναι το IQ του.
Αυτή η υπόθεση ονομάζεται εναλλακτική υπόθεση (συχνά συμβολίζεται ως Η1).
Η αντίθετη υπόθεση, ονομάζεται μηδενική και συνήθως λέει ότι δεν υπάρχει επίδραση (συμβολίζεται ως Η0). Στην περίπωση μας, η μηδενική υπόθεση είναι:
Η0: Το ύψος δεν επηρεάζει το IQ.
Ο έλεγχος σημαντικότητας της μηδενικής υπόθεσης είναι μια διαδικασία που ακολουθούμε για να μάθουμε αν η εναλλακτική υπόθεση είναι πιθανόν να είναι αληθής, αν δηλαδή ισχύει.
Τα βήματα της διαδικασίας είναι τα εξής:
- Υποθέτουμε ότι η εναλλακτική υπόθεση ισχύει – είναι αληθής. Υποθέτουμε δηλαδή ότι οι ψηλότεροι άνθρωποι, έχουν υψηλότερο IQ.
- Επιλέγουμε ένα στατιστικό μοντέλο που αναπαριστά την εναλλακτική υπόθεση.
- Εφαρμόζουμε αυτό το μοντέλο στα δεδομένα μας και βλέπουμε αν έχει καλή προσαρμογή. Βλέπουμε δηλαδή αν εξηγεί τη διασπορά των τιμών.
- Υπολογίζουμε την πιθανότητα, το μοντέλο μας να ισχύει και για τη μηδενική υπόθεση.
- Αν η πιθανότητα είναι μικρή (p<0,05) τότε λέμε ότι το μοντέλο μας είναι καλό, γιατί εξηγεί καλά τη μεταβλητότητα των τιμών.
- Συμπεραίνουμε έτσι, ότι η η μηδενική υπόθεση απορρίπτεται και αποδεχόμαστε την εναλλακτική.
Μάθε περισσότερα για τον έλεγχο υποθέσεων μέσα από τα παραδείγματα στο εγχειρίδιο SPSS του Step Up!